آیا روی دست‌های شما هم رگهای برجسته‌ای ایجاد شده است؟ اگر این طور باشد ممکن است برای پنهان کردن برجستگی رگ پشت دست دستکش دست کنید و یا احساس کنید که انگار پیر شده‌اید. خبر خوب این است که این رگهای برجسته به لحاظ سلامتی هیچ مشکلی ایجاد نکرده و معمولا نشانه‌ای از یک بیماری مهم نیستند. با این حال در بعضی موارد بیرون زدگی رگها ممکن است به علت یک بیماری عروقی جدی باشد که نیاز به درمان حرفه‌ای پزشکی داشته باشد.
عللی که باعث برجسته شدن رگهای دست میشوند
دلایل متعددی وجود دارد که ممکن است باعث برجستگی رگها در دست شود. وجود یک یا چند مورد از این علل میتواند موجب ایجاد رگهای برجسته در دست‌ها شما شود:
- پایین بودن چربی بدن: اگر چربی زیادی در دست‌ها وجود نداشته باشد، رگها بیشتر به چشم خواهند آمد.
- سن: با بالا رفتن سن، پوست ضعیف شده و حالت کشسانی خود را از دست می‌دهد. این باعث میشود رگها بیشتر قابل مشاهده باشند. همچنین، بالا رفتن سن موجب تضعیف دریچه‌های موجود در دیواره رگها ضعیف میشود. این میتواند باعث شود خون زمان بیشتری در رگها باقی مانده و در نتیجه رگها بزرگتر شوند.
- ورزش: هنگام ورزش، فشار خون افزایش یافته و رگها به پوست نزدیک میشوند. پس از ان که فشار خون مجددا به حالت طبیعی برگردد، رگهای دست کمتر جلب توجه خواهند کرد. با این حال، ورزش به صورت منظم، میتواند برجستگی رگها را دائمی کند، به ویژه اگر فرد تمرینات قدرتی انجام دهد. بلند کردن وزنه به طور مرتب در ورزشگاه یا برای کار اغلب باعث افزایش جریان خون و سخت شدن عضلات می شود. این مساله میتواند موجب بیرون زدگی رگها شود.
- ژنتیک: اگر در میان اعضای درجه یک خانواده شما کسی باشد که دچار برجستگی رگهای دست است، احتمال این که این مساله برای شما هم اتفاق بیافتد وجود دارد.
- آب و هوای گرم: درجه حرارت بالا میتواند باعث شود دریچه‌های رگها به درستی کار نکنند. این مساله ممکن است باعث بزرگ شدن رگها شود.
- رگهای واریسی: رگهای واریسی در اثر تضعیف دریچه رگها و بیشتر در پاها و دست‌ها ایجاد میشوند. این باعث میشود که کارایی رگها در جلوگیری از برگشت خون در رگ خون کمتر شود. رگهای واریسی میتوانند پیچ خورده، بزرگ و دردناک باشند.
- فلبیت یا افروختگی سیاهرگ : عفونت دست، تروما و یا بیماری‌های خود ایمنی که موجب التهاب ورید میشوند، ممکن است موجب تورم رگها شوند.
- ترومبوفلبیت سطحی: ترومبوفلبیت سطحی عبارت از التهاب سطحی ورید (فلبیت) در اثر لخته شدن خون (ترومبوز) می‌باشد. این عارضه ممکن است به علت آسیب رسیدن به رگ، مثلا پس از قرار دادن یک کاتتر IV رخ دهد. ترومبوفلبیت سطحی باعث ایجاد گره‌هایی دردناک و سخت در زیر پوست و قرمزی لایه فوقانی پوست شود.
- ترومبوز سیاهرگی عمقی (دی وی تی): برجستگی رگهای دست میتواند در اثر لخته شدن خون در عمق سیاهر‌گ‌های بازو ایجاد شود. ترومبوز سیاهرگی عمقی یا دی وی تی زمانی اتفاق می‌افتد که در یکی از رگهای عمقی بدن لخته خونی ایجاد شود. این مساله ممکن است زمانی اتفاق بیافتد که سیاهرگی آسیب ببیند یا جریان خون درون وریدی کند یا متوقف شود. در حالی که عوامل خطر مختلفی باعث ایجاد دی وی تی میشوند، شایع‌ترین عوامل خطر برای آن، آسیب دیدگی بدن و جراحی هستند. دی وی تی میتواند منجر به عواقبی جدی شود. اگر لخته خون آزاد شود، ممکن است در جریان خون حرکت کرده و حرکت خون به ریهها را متوقف کند. این عارضه که با عنوان آمبولی ریه شناخته میشود، اگرچه نادر است اما میتواند مرگبار باشد. حتی اگر لخته خون آزاد هم نشود، ممکن است باعث آسیب دائمی به دریچه‌های رگها شود.
علائم برجستگی رگهای خونی در دست
در صورتی که بیرون زدگی رگهای دست با نشانه‌های دیگر نیز همراه باشد، بیشتر احتمال دارد که در اثر یک مشکل پزشکی اساسی به وجود آمده باشد. علائمی که همراه با برجستگی رگهای دست بروز می‌کنند شامل درد، گرما و قرمزی است که در ترومبوفلبیت رایج هستند. اگر علت برجستگی رگها دیابت باشد، علائم ممکن است شامل جراحاتی که دیر بهبود می‌یابند و وجود زخم‌هایی روی پوست باشد. در صورتی که برجسته شدن رگها به علت یک مشکل ساختاری در خود رگها ایجاد شود، رگها معمولا همیشه متورم بوده و تا حدودی دچار تراکم خون هستند. حتی اگر هیچ نشانه دیگری به جز برجسته شدن رگها وجود نداشته باشد، احتمال وجود بیماری جدی‌تر منتفی نیست.
درمان رگهای برجسته غیر واریسی دست
از آنجا که علل احتمالی بسیاری برای برجسته شدن رگهای دست وجود دارد، درمان این مشکل در هر مورد خاص بستگی به علت آن دارد. بنابراین برای تشخیص و درمان این مشکل لازم است با پزشک خود مشورت کنید. در هر صورت ، خوردن غذاهای سالم و غنی از مواد معدنی و ویتامین‌ها میتواند مفید باشد زیرا به حفظ خاصیت کشسانی رگها و پوست شما کمک میکند.
- اگر علت برجستگی رگهای دست ژنتیکی باشد ، نمی‌توانید بدون یک برنامه درمانی مثل لیزر درمانی آن را مداوا کنید.
- اگر ورزش باعث برجسته شدن رگها شده باشد، رگهای بیرون زده احتمالا به طور طبیعی و خود به خود درمان میشوند.
- اگر علت فلبیت باشد، لازم است از داروهای ضد التهابی یا آنتی بیوتیک برای درمان عفونت استفاده کنید. وقتی رگهای سطحی پوست مبتلا به ترومبوفلبیت شده باشند، ممکن است پزشک توصیه کند که اندام آسیب دیده را بالا قرار دهید ، گرما درمانی کرده و یا از داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی بدون نسخه (NSAID ) استفاده کنید.
برجسته شدن رگها به علت واریس
در صورتی که رگها به علت واریس دچار بیرون زدگی شوند نیاز به انجام مراقبت‌های پزشکی است تا از بدتر شدن مشکل جلوگیری کرده و عوارض دیگری برایتان پیش نیاید. در این مورد پزشک ممکن است روش‌های درمانی زیر را پیشنهاد کند.
لیزر درمانی
لیزر یک پرتو بسیار متمرکز از نور است. پزشکان میتوانند از لیزر برای درمان رگهای واریسی استفاده کنند. گرمای لیزر باعث اسیب رسیدن به رگ شده که باعث ایجاد بافت اسکار میشود. این بافت اسکار، رگ را می‌بندد و یک رگ بسته منبع خون خود را از دست داده و از بین می‌رود. پس از گذشت یکی دو سال، احتمال دارد که رگها ناپدید شوند. شما قادر خواهید بود بلافاصله پس از درمان راه بروید، و دوره بهبودی معمولا کوتاه است. احتمالا پس از انجام درمان لیزر ساده میتوانید به روند معمول روزانه خود بازگردید.
روش لیزر ساده
درمان رگهای واریسی با لیزر ساده روی سطح خارجی پوست انجام میشود. این روش میتواند رگهای عنکبوتی و رگهای واریسی کوچکی که درست زیر سطح پوست قرار گرفته‌اند را درمان کند. معمولا بیش از انجام یک جلسه لیزر برای این نوع درمان مورد نیاز است که طبق تجویز پزشک هر ۶ تا ۱۲ هفته انجام میشوند.
روش لیزر اندو ونوس
روش لیزر اندو ونوس میتواند برای درمان رگهای واریسی بزرگتر استفاده شود. برای این کار یک فیبر لیزری از طریق یک لوله نازک (کاتتر) به داخل ورید انتقال می‌یابد. پزشک در حال انجام این کار رگ را روی صفحه سونوگرافی دوبعدی مشاهده میکند. دردی که در درمان با لیزر ایجاد میشود کمتر از کشیدن و سوزاندن رگ بوده و زمان بهبودی آن نیز کوتاه‌تر است. برای انجام این روش درمانی فقط بیهوشی موضعی یا یک بیهوشی خفیف لازم است.
اسکلروتراپی
اسکلروتراپی یا تزریق به داخل رگ واریسی یکی از روش‌هایی است که برای درمان رگهای واریسی طراحی شده است. مایعی به نام اسکلروزانت به داخل رگها تزریق میشود که باعث تخریب پوشش داخلی رگ و ایجاد لخته خون در داخل رگها میشود. اسکلروتراپی در مطب پزشک انجام میشود. برای انجام آن منطقه درمان ضد عفونی شده و سپس محلول مذکور با استفاده از سوزن‌های بسیار نازک مستقیما به رگ خونی تزریق میشود. تعداد رگ‌هایی که در یک جلسه محلول به آنها تزریق میشود متغیر بوده و بسته به اندازه و محل رگها و وضعیت کلی سلامتی بیمار دارد. پس از درمان بیمار قادر به رانندگی خواهد بود و میتواند فعالیتهای معمول خود را از سر بگیرد. راه رفتن پس از درمان بسیار مفید است.
فلبکتومی واریس
فلبکتومی واریس (یا سیاهرگ‌بُری سَرپایی/ آمبولیتوری فلبکتومی) روش جراحی سرپایی است که توسط پزشک انجام میشود و طی آن رگهای سطحی از طریق برش‌های کوچکی روی پوست خارج میشوند. این روش تحت بیهوشی موضعی انجام شده و بیماران احساس دردی در طول درمان نخواهند داشت. این روش شامل چند مرحله میشود:
- رگ‌هایی که باید تحت درمان قرار گیرند مشخص و نشانه‌گذاری میشوند.
- داروی بیهوشی موضعی به پوست تزریق میشود.
- رگهای برجسته از طریق برش‌های کوچک جراحی تکه به تکه خارج میشوند.
بستن (لیگیشن) رگ
بستن (لیگیشن) و بیرون کشیدن رگ یک جراحی جزئی است که برای برداشتن رگهای آسیب دیده و جلوگیری از عوارض آسیب وریدی به کار می‌رود. اگر چندین دریچه در رگ و خود رگ به شدت آسیب دیده باشند، رگ (یا بخش بیمار رگ) برداشته ( بیرون کشیده) میشود. برای انجام این کار برشی زیر رگ ایجاد کرده و به کمک یک وسیله انعطاف پذیر رگ را تا اولین برش به بند کشیده و جمع کرده و خارج می‌کنند. در طول این جراحی، یک یا چند برش روی رگهای آسیب دیده انجام شده، و رگها را مسدود می‌کنند. اگر انسداد ( لیگیشن) یک دریچه معیوب را ببند و بقیه رگ و دریچه‌های زیر آن دریچه معیوب سالم باشند، ممکن است رگ را در محل خود باقی بگزارند تا جریان خون در رگهای دیگری که هنوز دریچه‌های سالمی دارند ادامه داشته باشد.
تمرینات دست برای از بین بردن رگهای برجسته روی دست
علاوه بر درمان‌های بالا برای برطرف کردن مشکل برجستگی رگها در دست، تمرینات دست نیز میتواند کمک کننده باشند. این تمرینات مثل یک تلمبه برای عضلات و رگ ها عمل کرده، جریان خون را در آن ناحیه تقویت کرده و باعث تخلیه خون انباشته شده در آن ناحیه و رگها میشوند. کشش انگشتان و مچ دست به طور خاص میتواند گردش خون را بهبود بخشیده و سفتی را کاهش دهد. فقط دقت کنید که هرگز حرکت‌ها را با زور انجام ندهید.
کشش انگشتان و دست
- حرکت را با خم کردن رو به عقب انگشتان یک دست به کمک دست دیگر شروع کنید، ابتدا تک تک انگشتان و سپس همه انگشتان را به طور همزمان به سمت عقب خم کنید.
- همان حرکت را برای دست دیگر خود نیز اجرا کنید.
در ادامه حرکت انگشت شست خود را به آرامی به جلو و عقب ببرید، چرا که این کار باعث کشش یافتن داخل مچ دست و دست میشود . - شما میتوانید انگشتان خود را متناوبا تا آنجا که ممکن است کشش دهید. سپس دست خود را تا جایی که میتوانید محکم مشت کنید.
کشش مچ دست
- برای کشش بخش داخلی مچ دست‌ها، کف دست‌های خود را روبروی جناق سینه و به سمت بالا روی هم قرار دهید ( مطابق تصویر بالا).
- آرنج‌های خود را به دو طرف کشیده، و مچ و کف دست‌ها را همچنان که به هم چسبده‌اند به سمت ناف بچرخانید.
همیشه ورزش کنید و آمادگی جسمانی خود را در سطح مناسبی حفظ کنید. این کار به گردش خون در تمام بدن کمک میکند و ماساژ منظم روزانه دست‌ها را نیز فراموش نکنید.
سؤالات متداول
آیا بارداری منجر به بیرون‌زدگی رگهای روی دست میشود؟
به دلیل افزایش خون و مواد مغذی برای تغذیه کودک در رحم مادر، جریان خون در رگهای مادر در طی بارداری ۲۰ تا ۴۰ درصد افزایش می‌یابد. در نتیجه، نه تنها بیرون زدگی رگهای روی دست‌ها مشخص خواهد شد، بلکه رگهای واریسی قابل مشاهده در ناحیه‌ی سینه، شکم و پاها نیز وجود خواهد داشت! نیازی نیست نگران این موضوع باشید. در نهایت پس از زایمان رگها به حالت طبیعی خود برمی‌گردند.
آیا کاهش وزن از دلایل بیرون زدگی رگهای دست است؟
هنگامی که شروع به کاهش وزن میکنید، لایه چربی زیر پوست شما شروع به ذوب شدن میکند و رگهای شما نمایانتر میشود. این امر میتواند منجر به بیرون آمدن رگها روی پوست دستان شما شود. لازم نیست در این مورد وحشت کنید، زیرا این یک قسمت عادی از روند کاهش وزن است. فقط در صورتی که رگها متورم یا دردناک باشند، میتوانید خود را به یک پزشک نشان دهید.
آیا درمان بیرون زدگی رگ دست ضروری است؟
به یاد داشته باشید که برجسته شدن رگهای پشت دست فقط یک موضوع زیبایی (در بیشتر موارد) است. بنابراین تا زمانی که احساس نکنید که این یک نشانه جدی از یک مسئله و بیماری است، دیگر لازم نیست نگران آنها باشید!
رگهای برجسته شده در پشت دست چه انواعی دارد؟
رگ ترکیده شده در پشت دست
این نوع از رگهای پشت دست معمولاً در اثر صدمه یا ضربه مستقیم مانند ضربه زدن یا اصابت کردن به یك چیز در هنگام استفاده از دست ایجاد میشود. رگی که ترکیده و ظاهر میشود ممکن است نشان دهنده این باشد که یک رگ در واقع “در حال نشت کردن” است. علائم آن شامل کبودی است که به سرعت ظاهر میشود، تورم و گاهی اوقات درد نیز ایجاد میشود. به طور کلی، یک رگ نرمال به سرعت لخته میشود. همچنین ، لخته شدن طبیعی ورید ناشی از یک نشت، باعث جلوگیری یا محدود شدن تورم خواهد شد. به طور کلی رگی که ترکیده میشود را میتوان در خانه درمان کرد. اگرچه، اگر نگرانی دارید یا دچار درد شدیدی هستید، به یک متخصص مراجعه کنید.
رگهای برآمده در پشت دست
برآمده یا بزرگ شدن رگها، یک وضعیت شایع است. رگهای بزرگ شده معمولاً در سطح پوست ایجاد میشوند. یک دلیل اصلی برای این وضعیت، کم چربی بودن بدن است. در حقیقت اگر چربی زیادی روی دستانتان نباشد، رگهای شما ممکن است برجسته‌تر شوند. یکی دیگر از دلایل برآمده شدن رگهای پشت دست، روند پیری است. هرچه پیرتر می‌شویم، پوست نازک‌تر میشود و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد. پوست “نازک” باعث افزایش ظاهر رگهای شما میشود. علاوه بر این، رگهای برآمده ممکن است بر اثر آسیب یا ضعیف بودن دریچه‌های رگها باشد که باعث جمع شدن خون میشود. در این صورت رگها بزرگتر میشوند.
رگهای آبی در پشت دست
رگهای آبی یا رگهای فیدر و رگهای شبکه‌ای، مجاری خونی وریدی هستند که میتوانند به رنگ آبی درآیند. این تغییر رنگ به دلیل عدم کشش رگها در زیر سطح پوست است. رگهای آبی میتوانند در پشت دست ظاهر شوند. اگرچه رگهای آبی در پشت دست از رگهای واریسی کوچک‌تر هستند، اما میتوانند ناخوشایند و گاهی دردناک باشند. علت ایجاد رگهای آبی در پشت دست میتواند بر اثر روند پیری یا عوامل ژنتیکی یا از بین رفتن چربی یا حتی طیف رنگ پوست شما باشد و این علت‌ها ممکن است در هر فردی متفاوت باشد. درمان این عارضه در مراحل اولیه‌ی هر بیماری وریدی ممکن است ظاهر را بهبود ببخشد و از پیشرفت بیشتر این بیماری جلوگیری کند.
رگهای سبز در پشت دست‌ها
رگهای سبز در پشت دست‌ها به طور کلی یک وضعیت عادی هستند. اگرچه خطوط رگهای سبز رنگ میتواند نشانه‌ای از واریس باشد. یک نشانه‌ی اصلی رگهای واریسی، هنگامی است که رگها برآمده میشوند و ظاهری به صورت گره‌دار یا پیچ خورده دارند. رگهای سبز شایع‌تر هستند و میتوانند در پشت دست‌ها نیز یافت شود. رگهای سبز شبیه رگهای عنکبوتی هستند اما کمی بزرگتر می‌باشند. بعضی اوقات ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل وریدی مانند واریس باشند. اغلب اوقات رگهای سبز غیرقابل اجتناب هستند. با این حال، درمان حرفه‌ای برای آنها، ساده و آسان است.
رگهای شکسته شکسته در پشت دست‌ها
رگهای شکسته شکسته شده در پشت دست‌ها میتوانند در اثر خون اضافی در رگها ایجاد شوند. فشار خون اضافی باعث نشت زیر پوست میشود. به طور کلی، ناحیه آسیب دیده قرمز میشود و مانند کبودی با رنگ تیره به نظر می‌رسد. رگهای شکسته ممکن است در اثر اصابت دست به اشیاء یا فشرده شدن و خرد شدن یک انگشت مانند چکش خوردن روی آن یا ماندن بین درب اتومبیل ایجاد شود. رگهای خونی شکسته نیز میتواند به دلیل پیری باشد. در واقع، پوست نازک‌تر شده و با افزایش سن به راحتی کبود میشود. اگر نگران ظاهر شدن رگ شکسته شکسته شده هستید، با یک متخصص تماس بگیرید. به طور معمول، رگ‌هایی با ظاهر شکسته شکسته به راحتی درمان میشوند.
رگهای تیره در پشت دست
معمولاً رگهای بسیار تیره در قسمت پشت دست‌ها به دلیل خون کم اکسیژن است. به عنوان یک قاعده کلی، خون شریانی، به رنگ قرمز روشن است. از طرف دیگر، خون وریدی به رنگ تیره است. رگهای تیره معمولاً روی ساق دست و بازوها یافت میشوند. اگرچه، این رگها میتوانند روی سینه و پشت دست‌ها نیز ظاهر شوند. غالباً این رگها از نظر ظاهری به رنگ بنفش تیره هستند و در افرادی که پوست روشن دارند، بیشتر دیده میشود. رگهای تیره همچنین میتوانند نشان دهنده‌ی مشکلات ورید واریسی باشند. اگرچه، در واقع ایجاد واریس در دست، امری معمول نیست.
آیا رگ برآمده همان DVT است؟
لخته خون یا ترومبوز ورید عمقی (DVT) را میتوان با یک ورید برآمده اشتباه گرفت. اگرچه DVT ها در بازو نیز میتواند اتفاق میافتند، اما به طور معمول در قسمت پایینی پا ایجاد میشوند. در بعضی موارد ، DVT ها میتوانند در صورت رها کردن و حرکت به شمت ریهها – یک وضعیت خطرناک برای زندگی فرد باشند. علاوه بر رگهای متورم ، DVT ها اغلب باعث قرمزی و گرمی پوست اطراف میشوند و معمولاً دردناک هستند.
بهبودی بعد از درمان اسکلروتراپی چگونه است؟
رگهای پشت دست در طی ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با “اسکلروتراپی بدون درد” درمان میشوند. بعد از تزریق، شما مجبور خواهید بود ۱۲ ساعت دستکش فشرده سازی را بپوشید و قادر خواهید بود بلافاصله به فعالیتهای نرمال و روزمرهتان بازگردید، به جز هر نوع تمرین شدید (در باشگاه) که میتوانید آن را از روز بعد انجام دهید. برای بهترین نتیجه ممکن است لازم باشد ۱ الی ۳ جلسه این درمان را انجام دهید. پس از معالجه، پزشکان برای بررسی لخته شدن و گیرافتادگی احتمالی خون، باید شما را ببینند.
