هموسیدرین – یک ترکیب پروتئینی است که باعث رسوب آهن در بافتها میشود- این رسوبات آهن میتوانند زیر پوست تجمع یابند. در نتیجه، ممکن است روی پوست لکهها یی به رنگ زرد، قهوهای یا سیاه و یا ظاهری شبیه کبودی ایجاد شود. این لکهها اغلب روی ساق پا ظاهر شده، گاهی اوقات فضای بین زانو تا مچ پا را پوشش میدهند. چیزی که باعث ایجاد این لکهها میشود هموگلوبین است. هموگلوبین، که یک مولکول پروتئینی حاوی آهن است، مسئول حمل اکسیژن از ریهها به بافتهای دیگر در گلبولهای قرمز خون است. هنگامی که گلبولهای قرمز تجزیه شوند ، هموگلوبین آهن آزاد میکند و پس از آن آهنی که در بافتها گیر افتاده به شکل هوموسیدرین در بافت زیر پوست ذخیره شده و باعث به وجود امدن لکههای رنگی هوموسیدرین میشود.
دلایل ایجاد لکهای هموسیدرین
لکههای رنگی هموسیدرین زمانی ایجاد میشوند که گلبولهای قرمز تجزیه شده و باعث شوند هموگلوبین به صورت هموسیدرین در بافتها ذخیره شود. گلبولهای سفید خون یا سلولهای سیستم ایمنی میتوانند بخشی از آهن اضافی که پوست رها شده را پاک کند. اما بعضی از بیماریها میتوانند این روند را خنثی کرده و باعث ایجاد لکههای پوستی شوند. برخی از بیماریها و مشکلات شایع مرتبط با هموسیدرین عبارتند از:
ورم پا
ورم پا، در اثر احتباس مایعات در پا ایجاد میشود. این مشکل معمولا در ساق پا، مچ پا یا پا رخ میدهد. اگرچه ممکن است دستها ، صورت و یا هر بخش دیگری از بدن را نیز درگیر کند. روش درمانی این مشکل بستگی به علت آن متفاوت است.
دیابت
دیابت، یک بیماری متابولیک است که سبب افزایش قند خون میشود. هورمون انسولین قند را از خون به سلولها منتقل میکند تا بتواند برای مصرف انرژی ذخیره شود. بدن کسانی که مبتلا به دیابت هستند یا به اندازه کافی انسولین تولید نمیکند و یا نمیتواند به درستی از انسولینی که تولید کرده استفاده کند. درمان نکردن قند خون بالا در اثر دیابت، میتواند به اعصاب، چشمها، کلیهها و ارگانهای دیگر بدن آسیب برساند.
فشار خون بالا
زمانی میگویند فردی به فشار خون بالا یا پر فشاری خون مبتلا است که فشار خون او تا سطح ناسالمی افزایش یابد. عددی که از اندازگیری فشار خون به دست میاید نشان دهنده میزان خون عبوری از رگها و میزان مقاومتی است که خون در زمان پمپاژ قلب با آن مواجه میشود. عروق كوچك مقاومت بیشتری دارند. هرچه رگها باریکتر باشند فشار خون در آنها نیز بالاتر است. در طولانی مدت ، بالا بودن فشار خون میتواند باعث مشکلاتی ، از جمله بیماریهای قلبی شود. بالا بودن فشار خون مشکل بسیار شایعی است. در واقع، پس از آن که به تازگی دستورالعملهای پزشکی تغییر کرده است، به نظر میرسد تقریبا نیمی از بزرگسالان آمریکایی مبتلا به فشار خون بالا باشند. فشار خون بالا معمولا طی چندین سال ایجاد میشود. معمولا، بیمار متوجه هیچ نشانه خاصی نمیشود. اما حتی بدون هیچ علامتی، بالا بودن فشار خون بالا میتواند باعث آسیب رسیدن به رگها و اندامها، به خصوص مغز، قلب، چشمها و کلیهها شود. تشخیص زودرس این بیماری مهم است. چک آپ منظم فشار خون میتواند مفید بوده و کمک کند که پزشک متوجه تغییرات احتمالی بشود. اگر فشار خون کسی بالا باشد، ممکن است پزشک فشار خون آن شخص را طی چند هفته بررسی کند تا ببیند آیا همچنان بالا میماند یا به سطح طبیعی باز میگردد.
نارسایی وریدی
سرخرگها یا شریانها خون را از قلب به بقیه بدن منتقل میکنند. سیاهرگها یا وریدها خون را به قلب باز میگردانند، و دریچههای رگها از بازگشت خون در سیاه رگها جلوگیری میکنند. هنگامی که رگها در انتقال خون از اندامها به قلب دچار مشکل شوند، اصطلاحا میگویند فرد دچار نارسایی وریدی شده است.
در این حالت، خون به درستی به سمت قلب جریان نمییابد و باعث تجمع خون در رگهای پا میشود. اگرچه این مشکل بیشتر به علت لخته شدن خون (ترومبوز ورید عمقی) و رگهای واریسی ایجاد میشود، اما عوامل متعددی میتوانند باعث نارسایی وریدی شوند. حتی اگر کسی سابقه خانوادگی نارسایی وریدی داشته باشد هم میتواند با انجام چند کار ساده احتمال ابتلا به این مشکل را کاهش دهد.
علتهای دیگر لکه های قهوه ای روی پوست پا
مشکلات خاصی نظیر ترومبوز ورید عمقی، جراحیهایی نظیر جراحی بیرون کشیدن رگ، تعویض مفصل زانو، برداشت وریدهای سافن برای بای پس عروق کرونر یا آسیب دیدگیهای تروماتیک، به نوبه خود عملکرد سیستم وریدی پایین زانو را به شدت مختل میکنند.
بیماریهای مشاب هموسیدرین
بیماریهای دیگری نیز وجود دارند که ممکن است علائمی مشابه لکههای رنگی هموسیدرین داشته باشند، مانند:
• ورم و لکههای رنگی ناشی از خونریزی زیر پوستی (کاپیلری یا التهاب مویرگها) : یک بیماری مزمن ناشی از نشتی مویرگها در اندامهای تحتانی است. این بیماری باعث رسوب هموسیدرین در بافتها شده و در نتیجه پوست رنگ قرمز مایل به قهوهای پیدا میکند. در برخی از افراد خارش نیز وجود دارد.
• التهاب رکودی پوست: این بیماری در اثر تجمع مایعات در ساقها به علت خرابی دریچههای رگها و یا دیگر مشکلات گردش خون ایجاد میشود. این مشکل میتواند منجر به تغییر رنگ پوست در مچ یا ساق پا، زخمهای باز، تورم و خارش شود.
• سلولیت: سلولیت یک عفونت باکتریایی در پوست است که باعث میشود پوست قرمز و متورم به نظر برسد. این مشکل اغلب در پوست ساق ایجاد میشود ، هرچند که میتواند در هر جایی از بدن رخ دهد.
آیا لکههای رنگی هموسیدیرین خطرناک هستند؟
لکههای هموسیدیرین صرفا یک مشکل ظاهری نیستد. این لکهها اگر چه به خودی خطرناک نیستند، اما شرایطی که باعث ایجاد این لکههای رنگی شده، اغلب جدی هستند. این تغییرات پوستی میتوانند نشانه گردش خون ضعیف باشد که باعث درد مزمن و سایر عوارض جدی مانند زخم پا و عفونت پوست شود. بیماریهایی که باعث آسیب رسیدن به رگهای خونی میشوند میتوانند سبب تجمع فراوان مایعات در بافتهای اطراف شده و گردش خون را در آن ناحیه مختل کنند. در نتیجه ممکن است مشکلات موضعی پوستی ایجاد کنند از جمله:
• واریس اگزما
• درماتیت
• زخم های وریدی
• سلولیت
• ترومبوفلبیت
درمان لکههای هموسیدرین
کلید درمان لکههای هوموسیدرین، درمان بیماریهای وریدی زمینهای آنها است. درمانهای جدید بیماریهای وریدی گزینهای عالی برای کمک به افرادی است که مبتلا به مشکلات وریدی هستند. انجام معاینه برای تعیین زود هنگام علت و شدت نارسایی بسیار مهم است. به کمک سونوگرافی میتوان محل و نحوه آسیبدیدگی رگها را بررسی کرد. آزمایش سونوگرافی برای ارزیابی نحوه جریان خون و تعیین نواحی مشکلدار رگهای پا طراحی شده است. پس از معاینه و ارزیابی، پزشک درباره یک طرح درمان از جمله خطرات و منافع آن با بیمار صحبت خواهد کرد.
اگر لکههای قهوهای روی پوست پا یکی از عوارض جانبی آسیب دیدگی پوست یا درمان است به احتمال زیاد به صورت خود به خود بهبود خواهد یافت بهوجود آمدن این لکه ها به علت بیماری قلبی، بیماری عروق یا یک زخم عمیق ممکن است از بین نرود این لکه ها با گذر زمان روشن میشود اما این فرایند شامل همه موارد نیست و برخی از لکهها برای همیشه باقی میمانند.
تغییر سبک زندگی
از جمله روشهای درمانی که اغلب برای مشکل لکههای هموسیدرین توصیه میشود به وجود اوردن تغییراتی در سبک زندگی است. به عنوان مثال میتوانید در زمان استراحت پاهای خود را در سطح بالاتری قرار دهید، یا از نشستن و ایستادنهای طولانی اجتناب کنید، اینها همه اقدامات مفیدی هستند. هنگامی که مجبور به نشستن و یا ایستادن طولانی باشید، انجام مکرر تمرینات مچ پا مفید خواهد بود. به دلیل مشابه، ورزشهایی مانند پیادهروی یا دو هم مفید هستند.
درمان به کمک فشردهسازی
فشردهسازی بخش جدایی ناپذیر مدیریت مشکلاتی مثل نارسایی وریدیبوده و با استفاده از جورابهای مخصوص درمانی انجام میشود. این جورابها در دو سایز موجودند که بعضی تا زانو و بعضی تا ران پا را پوشش میدهند. جوراب شلواریهای مخصوص هم در دسترس هستند، اما بخش مهمی که لازم است توسط جوراب پوشانده شود ناحیه کف پا تا زانوست.
استفاده از کرمها و ژلهای موضعی برای درمان هموسیدرین
این درمانهای موضعی میتواند در جلوگیری از تیره شدن لکههای هموسیدرین در طول زمان جلوگیری کنند ولی در برخی موارد ممکن است نتوانند تغییر رنگ ایجاد شده را به طور کامل برطرف نماید.
درمان ابلیشن داخل وریدی
انجام روش آبلیشن داخل وریدی حدود ۴۵ دقیق طول میکشد ؛ اگرچه کل جلسه درمانی حدود دو ساعت طول خواهد کشید. در روش آبلیشن داخل وریدی از انرژی لیزری که از طریق یک پروب فیبر نوری به داخل رگها منتقل میشود، برای درمان علت زمینهای واریس استفاده میشود. این روش که تحت هدایت سونوگرافی انجام میشود، حتما با بیحسی موضعی انجام میشود. قبل از آن نیز یک آرامبخش ، مثل زاناکس یا والیوم به بیمار میدهند، تا بیمار بتواند ارامش خود را حفظ کرده و استرس نداشته باشد، بدون این که به خواب برود. در طی این روند بیمار بیدار و راحت خواهد بود. پس از آن پزشک به کمک سونوگرافی، رگها را علامتگذاری میکند.
در طی این روش، ناحیه مشکل دار پا ، به صورت موضعی بیحس شده یا با استفاده از لیدوکائین کرخت میشود و سپس یک کاتتر کوچک وارد ناحیه مورد نظر میشود. پس از آن محلول رقیقی که حاوی لیدوکائین است در سرتاسر رگ، از محل ورود کاتتر تا ناحیه کشاله ران، تزریق میشود. سپس پرتو نازکی از لیزر به داخل کاتتر تابانده شده و ورید سافن در ناحیه تزریق تخریب میشود. این کار بسته به طول رگ، ممکن است یک تا سه دقیقه طول بکشد. سپس لیزر از بدن خارج میشود و به این شکل رگ بیمار مسدود میشود و در نهایت پانسمان کوچکی روی ناحیه تحت درمان قرار داده میشود. بدن به طور طبیعی برای بازگرداندن خون به قلب به جای این رگ، از دیگر رگهای سالم استفاده میکند. نتایج روش آبلیشن داخل وریدی بدون آن که عوارض جراحیهای تهاجمیتر را داشته باشد، بسیار مطلوب بوده و شانس موفقیت آن ۹۸ درصد است.
آبلیشن داخل وریدی به طور معمول روش موثری برای درمان علت زمینهای بسیاری از رگهای واریسی است؛ با این حال، در برخی موارد ممکن است بیماران به انجام روشهای دیگری نیز برای تکمیل برنامه درمانی خود نیاز داشته باشند.
چه موقع به این روش درمانی نیاز داریم؟
افرادی که رگهای آنها بزرگ شده است و با عوارض همراه شده است میتوانند متقاضی درمان با لیزر ابلیشن باشند این روش جایگزین روش تخلیه رگ شده است برای انجام این روش هر بیمار ارزیابی میشود و بر اساس شرایطی که دارد یک برنامه درمانی برای او طراحی خواهد شد
نتایج حاصل از درمان به چه صورت خواهد بود؟
هدف از انجام لیزر ابلیشن کاهش علائم و نشانهها و ریسک بروز عوارض جانبی حاصل از بیماری عروق از قبیل ترومبوز عمیق وریدی و لخته شدن خون است. تعداد زیادی از بیماران متوجه شده اند که این روش در مقایسه با مسدود کردن و خارج کردن رگ با احساس درد کمتری همراه است و آنها میتوانند سریع تر به انجام فعالیتهای روزمره خود بپردازند و از سوی دیگر این روش میتواند ظاهر پا را بهبود بخشد و باعث زیبا شدن آن شود.
پس از لیزر ابلیشن برای اطمینان از سلامت رگ چه کار باید کرد؟
ورزش کردن و حفظ تناسب اندام و اجتناب از ایستادن یا نشستن به مدت طولانی میتواند به حفظ سلامت رگ پس از درمان کمک کند. در صورتی که متوجه شدید پس از درمان مشکل شما بهبود پیدا نکرده است یا آن که رگهای جدیدی به وجود آمده است با پزشک خود تماس بگیرید. رگهایی که بسته نشده باشند به درمان مجدد نیاز خواهند داشت.
لیزر درمانی لکه های قهوه ای روی پوست پا
لیزر درمانی میتواند روش موثری برای درمان لکههای هموسیرین باشد. بیمار بسته به میزان تیرگی لکههای و جایی که قرارگرفتهاند ، ممکن است به بیش از یک جلسه درمان نیاز داشته باشد. لیزر درمانی لزوما تمام لکهها را برطرف نمیکند ، اما تاثیرزیادی در زیباتر کردن ناحیه مبتلا به لکهها خواهد داشت.
رادیوفرکانسی برای درمان هموسیدرین
در رادیوفرکانسی ابلیشن یک کاتتر نازک به آرامی به درون رگ هدایت میشود که به انتشار امواج رادیویی میپردازد و باعث گرم شدن نقاط خاصی از رگ آسیب دیده خواهد شد و منجر به بسته شدن آن میشود سپس کاتتر خارج میشود و فرآیند بهبود فورا شروع خواهد شد. رگی که بسته شده است توسط بدن جذب میشود و خون رسانی در آن ناحیه توسط یک رگ سالم تر انجام خواهد شد.
چه موقع از این روش استفاده میشود؟
از این روش برای درمان رگهای واریسی بزرگ و کوچک و رگهایی که وظیفه انتقال خون از رگهای روی سطح پوست به رگهای عمیق زیر عضلات را بر عهده دارند استفاده میشود. رادیوفرکانسی ابلیشن یک روش غیر تهاجمی و ایمن برای درمان رگهای واریسی است که جایگزین روش قدیمی جراحی و خارج کردن رگ شده است.
در طول درمان چه اتفاقاتی رخ میدهد؟
- این روش نیز مانند همه روشهای درمانی در چند مرحله انجام میشود که به شرح زیر میباشد. پزشک در ابتدا به کمک اسکن اولتراسوند به مشخص کردن مدل دقیق رگ واریسی میپردازد این کار به او کمک میکند بتواند محل دقیق ورود کاتتر را مشخص نماید تا بداند نوک کاتتر را دقیقاً از کجا وارد رگ نماید.
- پزشک سپس حجم زیادی از مایع بی حس کننده و بزرگ کننده رگ را به درون نقاط اطراف رگ تزریق میکند که این امر باعث بی حس شدن پاها میشود و به خارج شدن خون از درون رگ کمک میکند و در خارج از رگ یک لایه محافظ را به وجود میآورد تا از بافتهای اطراف محافظت شود. سپس پزشک به ارزیابی رگ میپردازد و کاتتر را وارد میکند و به سمت نقاط بالاتر هدایت میکند.
- از اولتراسوند غیر تهاجمی برای قراردادن کاتتر در جای صحیح خود استفاده میکنند. سپس پزشک ژنراتور رادیوفرکانسی را فعال میکند که این کار باعث میشود الکترودها در قسمت نوک کاتتر به گرم کردن دیواره رگ بپردازند. هنگامی که دیواره رگ گرم میشود رگ جمع میشود و کاتتر به آرامی خارج میگردد. در هنگام خارج کردن کاتتر که معمولاً حدود ۱ تا ۲ دقیقه طول میکشد ژنراتور رادیوفرکانسی به تنظیم سطح انرژی میپردازد تا کلاژن موجود در دیواره رگ به خوبی چروکیده شود و رگ بسته شود.
- ۲۴ تا ۷۲ ساعت پس از درمان از اسکن اولتراسوند برای بررسی احتمال به وجود آمدن ترومبوز وریدی استفاده خواهد شد.
نتایج حاصل از درمان به چه صورت است ؟
در صورتی که این روش درمانی توسط پزشکی که تجربه بسیار زیادی دارد انجام شود احتمال موفقیت درمان بسیار بالا خواهد بود در این روش درمانی از هر ۱۰۰ نفری که درمان شده اند حدود ۹۷ درصد نتایج خوبی را به دست آورده اند این روش در مقایسه با جراحی رگهای واریسی که در گذشته انجام میشد یک روش غیر تهاجمی محسوب میشود و با احساس درد بسیار کمی همراه است و پس از گذشت پنج سال یا بیشتر نتایج به دست آمده به همان صورت باقی خواهد ماند و نتایج شبیه نتایج حاصل از جراحی به دست خواهد آمد.
برای اطمینان از سلامت رگ پس از رادیو فرکانسی ابلیشن چه باید کرد؟
ورزش کردن، حفظ تناسب اندام و اجتناب از ایستادن به مدت طولانی یا نشستن، در حفظ سلامت رگها پس از درمان نقش مهمی را ایفا میکنند در صورتی که شما متوجه شدید که رگهای واریسی جدیدی به وجود آمده یا آن که بیماری شما بهبود پیدا نکرده است باید به پزشک خود اطلاع دهید زیرا رگهایی که به خوبی بسته نشده باشند درمان مجدد نیاز خواهند داشت.
اسکلروتراپی با هدایت التراسوند برای رفع لکههای قهوهای روی پوست
در اسکلروتراپی با هدایت التراسوند پزشک از سونوگرافی برای قرار دادن سوزن درون رگی که قرار است تزریق درون آن انجام شود استفاده خواهد کرد پزشک یک نوع دارو که اسکلروسانت نام دارد را به درون رگی که مشکل دارد تزریق خواهد کرد که باعث بروز یک واکنش میشود که منجر به بسته شدن رگ خواهد شد. سپس به طور طبیعی جریان خون رسانی از طریق یک رگ سالم دیگر انجام میشود و رگ مسدود شده توسط بدن جذب خواهد شد.
چه موقع از این روش استفاده میشود ؟
اسکلروتراپی با هدایت التراسوند یک روش سریع غیر جراحی و کم تهاجمی است که برای برطرف کردن رگهای واریسی که در نزدیکی سطح پوست قرار دارد مورد استفاده قرار میگیر.د این روش علاوه بر آن که یک جایگزین عالی برای عمل جراحی است با تاثیرات بسیار خوبی در رفع علائم و نشانههای فیزیکی بیماری رگها از قبیل درد، ناراحتی و احساس خستگی همراه است.
در طول درمان چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
این روش در مقایسه با انجام عمل جراحی یک روش مقرون به صرفه است و شما نیاز به بستری شدن در بیمارستان نخواهید داشت و میتوانید در مقایسه با سایر روشهای درمان سریع تر به انجام فعالیتهای روزمره خود بپردازید. معمولاً این روش نیازی به دوران بهبود ندارد و شما میتوانید فوراً پس از درمان شروع به راه رفتن نمایید اما بهتر است یک تا دو روز پس از درمان به پای خودتان فشار نیاورید. به شما توصیه میکنیم که در بستر استراحت کنید و تا چند روز پس از درمان از انجام دادن فعالیتهای ورزشی سنگین خودداری کنید. به مدت دو هفته پس از درمان از قرار دادن پای خود در مقابل نور آفتاب خودداری کنید به احتمال زیاد پزشک از شما میخواهد که به مدت کوتاهی پس از درمان از جوراب واریس استفاده کنید.
نتایج حاصل از درمان به چه صورت خواهد بود؟
اسکلروتراپی با هدایت التراسوند میتواند به سرعت و به طور موثر به کاهش علائم و نشانههای شما بپردازد و باعث بهبود ظاهر پوست شود. از هر صد نفری که تحت درمان با این روش قرار میگیرند ۸۰ نفر بهبود پیدا میکنند .
پس از اسکلروتراپی با هدایت التراسوند برای اطمینان از سلامت رگ چه باید کرد؟
ورزش کردن، حفظ تناسب اندام و اجتناب از ایستادن و نشستن به مدت طولانی پس از اسکلروتراپی با هدایت اولتراسوند در حفظ سلامت رگ نقش مهمی را ایفا خواهد کرد.
به طور خلاصه
لکههای هموسیدرین باعث ایجاد لکههای رنگینی در بدن میشود .رنگ این لکهها میتواند از زرد تا قهوهای و یا سیاه باشد. اگر چه این لکهها ممکن است در هر جایی از بدن ظاهر شوند ، اما بروزشان در ساق پا شایعتر است. در بسیاری از موارد، لکههای هموسیدرین ممکن است دائمی بوده و از بین نروند. این لکهها به خودی خود خطرناک نیستند، اما میتوانند نشانه یک بیماری جدیتر باشند. اگر در بدن خود متوجه نقاط رنگی شدید و یا تغییرات پوستی مانند خارش، پوسته پوسته شدن، خونریزی، تورم، قرمزی یا اگزما برایتان پیش آمد، با پزشک خود درباره تشخیص و درمان احتمالی آن مشورت و برنامهریزی کنید.