ترومبوز وریدی عمقی (DVT): درمان با دارو، جوراب و جراحی

ترومبوز وریدی عمقی (DVT) همان لخته خون در داخل رگ‌ها است. لخته‌های خون در رگ‌ها غالبا در قسمت پاها رخ می‌دهد اما گاهی ممکن است که سایر نواحی بدن نیز از جمله بازو‌ها را نیز درگیر خود کند.

شایع‌ترین علت ایجاد لخته خون، کم‌تحرکی و یا بی‌تحرکی است. در برخی از موارد نیز ممکن است که لخته خون ناشی از تجزیه تخلیه‌های خون در سایر قسمت‌های بدن و انتشار آن به ریه‌ها باشد که در این حالت به آن (آمبولی ریه) گفته می‌شود. معمولاً می‌توان با مصرف داروهای ضد لخته خون از وقوع این مشکل پیش‌گیری کرد.

ترومبوز وریدی عمقی چیست؟  

ترومبوز وریدی عمقی (DVT) لخته خونی است که در یکی از رگ‌های عمقی بدن ایجاد می‌شود. این لخته خون معمولاً در پا‌ها اتفاق می‌افتد و باعث درد شدید و متورم شدن آن پا می‌شود. گاهی ممکن است که این لخته خون به سمت ریه‌های فرد حرکت کند و باعث ایجاد آمبولی ریه شود.

رگ‌های عمقی پا رگ‌های بزرگتری هستند که از قسمت ابتدای ساق پا تا ران‌ها را در برمی‌گیرند. این رگ‌ها را نمی‌تواند به سادگی در زیر پوست مشاهده کرد. همچنین مانند رگ‌های واریسی نیز نیستند. هنگامی‌که فردی مبتلا به DVT است جریان خون در رگ به طور جزئی یا کامل توسط لخته خون مسدود می‌شود.

رگ‌های نرمی ساق پا شایع‌ترین محل برای ترومبوز وریدی عمقی هستند. رگ‌های موجود در قسمت ران پا کمتر دچار این عارضه می‌شوند. در موارد نادر ممکن است که سایر رگهای عمقی موجود در بدن نیز بر اثر تشکیل لخته‌های خون مسدود شوند. ترومبوز وریدی عمقی بخشی از گروهی از مشکلات است که به آن ترومبو آمبولی وریدی گفته می‌شود.

ترومبو آمبولی وریدی چیست؟

ترومبو آمبولی وریدی همان تشکیل لخته خون در ورید است. آمبولی زمانی ‌اتفاق می‌افتد که ترومبوز از جایی که تشکیل شده خارج ‌شود و در داخل خون به سایر قسمت‌های بدن حرکت ‌کند. سپس کار به جایی می‌رسد که ایت لخته خون متحرک در رگ‌های خونی باریک‌تر گیر کرده و منجر به انسداد مسیر می‌شود. در این حالت به ترومبوز، آمبولی گفته می‌شود.

آمبولی ریه زمانی اتافق می‌افتد که لخته خون تشکیل شده در ورید عمقی خرد شده و به سمت ریه‌ها حرکت کرده و در یکی از رگ‌های خونی آنجا گیر کند. آمبولی ریه نیز بخشی از ترومبو آمبولی وریدی محسوب می‌شود.

چرا رگ‌های پا دچار لخته خون می‌شوند؟  

خون به طور طبیعی در رگهای ما با سرعت بالایی جریان دارد و معمولاً جامد (لخته) نمی‌شود. حرکات پا به بهبود روند جریان خون در رگ‌های آن کمک می‌کند زیرا عملکرد عضلات باعث انقباض رگ‌های بدن می‌شود. گاهی اوقات ترومبوز وریدی عمقی بدون اینکه دلیل مشخصی داشته باشد، رخ می‌دهد. با این حال موارد زیر خطر ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی را افزایش می‌دهد:

بی‌تحرکی  

بی‌تحرکی باعث می‌شود که سرعت جریان خون در رگ‌ها کند شود. احتمال تشکیل لخته خون در مواقعی که سرعت جریان آن کند باشد به مراتب بیشتر از جریان طبیعی آن است:

• عمل جراحی‌هایی که در آن بیش از ۱ تا ۵ ساعت فرد بیهوش است شایع‌ترین علت ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی است. زمانی که فرد بیهوش است در واقع پاهای وی کاملا بی‌حرکت هستند و عضلات فرد به طور موقت از کار می‌افتند. در این حالت، جریان خون در رگ‌های ساق پا بسیار کند شده و احتمال لخته شدن آن بیشتر می‌شود. احتمال وقوع ترومبوز وریدی عمقی در انواع خاصی از جراحی (خصوصاً عمل روی لگن یا پا) بسیار زیاد است.
• هرگونه بیماری یا جراحتی که باعث بی‌تحرک شدن فرد شود، خطر تشکیل لخته خون در وی را افزایش می‌دهد. گچ‌ گرفتن پا پس از شکستگی یکی از این موارد است. بنا به دلایل مختلفی، افرادی که در بخش مراقبت‌های ویژه بستری می‌شوند نیز در معرض خطر ابتلا به DVT قرار دارند. یکی از این دلیل‌ها این است که این دسته از افراد هیچ‌گونه تحرکی ندارند و حتی گاهی ممکن است که بر اثر تزریق داروهای بیهوشی تا مدت‌ها به خواب بروند.
• سفرهای طولانی با هواپیما، قطار یا ماشین نیز ممکن است باعث افزایش جزئی ‌احتمال ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی شود. دلیل این امر این است که در این شرایط افراد غالبا در یک گوشه‌ نشسته‌اند و امکان داشتن هیچ‌گونه تحرکی را ندارند.

آسیب‌ بافت درونی ورید 

آسیب‌دیدگی لایه داخلی وریدی خطر تشکیل لخته خون را افزایش می‌دهد. به عنوان مثال، ترومبوز وریدی عمقی ممکن است به پوشش وریدی آسیب برساند. بنابراین، اگر فردی به ترومبوز وریدی مبتلا باشد احتمال دوباره متبلا شدن وی در آینده نیز وجود دارد. برخی از شرایط مانند التهاب دیواره رگ (اسکولیت) و استفاده از برخی از داروها مانند برخی از داروهای شیمی‌ درمانی می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی رگ شده و خطر ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی را افزایش دهند. همچنین گاهی ممکن است که آسیب‌دیدگی رگ ناشی از صدمات سوزن باشد. این گونه آسیب‌ها ممکن است که بعد از درمان با دریپ (یک لوله نازک به داخل رگ وارد می‌شود تا مایعات بدن از طریق آن از بدن خارج شود) در بیمارستان رخ دهد. همچنین احتمال آسیب‌دیدگی وریدی و ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی در بین مصرف کنندگان مواد مخدر مانند هروئین نیز بسیار زیاد است. این مورد خصوصاً در صورت تزریق داروهای غیرقانونی به ساق پا یا کشاله ران بسیار شایع است.

چه شرایطی باعث می‌شود تا خون راحت‌تر از حد طبیعی خود لخته شود؟ 

شرایطی که باعث لخته شدن خون راحت‌تر از حد طبیعی می‌شود (ترومبوفیلی) می‌تواند خطر ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی را افزایش دهد. برخی از شرایط باعث می‌شود خون به راحتی دچار لخته شود. برخی از این موراد شامل سندرم نفروتیک و سندرم آنتی فسفولیپید می‌شود.  همچنین برخی از شرایط نادر ارثی و ژنتیکی نیز در لخته شدن خون نقش زیادی دارند. به نمونه‌ای از اختلال خونی ارثی می‌توان به جهش فاکتور V لیدن اشاره کرد. اگر فردی سابقه خانوادگی در ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی داشته باشد یا حداقل یکی از بستگان نزدیک وی به این بیماری مبتلا شده باشد احتمال این که خود فرد نیز دچار آن شود بسیار زیاد است.

سایر علل ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی 

• قرص‌های ضد بارداری، پچ‌ها و حلقه و درمان جایگزینی با هورمون (HRT) که شامل استروژن می‌شود باعث می‌شوند که خون بیشتر مستعد لختگی شود. خطر مبتلا شدن به ترومبوز وریدی عمقی در بین زنانی که قرص ضد بارداری خوراکی می‌کنند و یا از هورمون درمانی استفاده می‌کنند اندکی بیشتر از سایرین است.
• افراد مبتلا به سرطان یا نارسایی قلبی خطر بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به دی وی تی قرار دارند. بعضی اوقات DVT در فردی رخ می‌دهد که هنوز تشخیص ابتلای وی به سرطان مبتلا قطعی نشده است. تحقیقات نشان می‌دهد که سرطان می‌تواند یکی از علل اصلی ابتلا به ترومبوز ویدی عمقی باشد.
• افزایش سن (بالای ۶۰ سال): احتمالاً مبتلا شدن افراد مسن به ترومبوز وریدی عمقی زیاد است به ویژه اگر این افراد تحرک و جنب و جوش کمی داشته باشند و یا به بیماری جدی مانند سرطان مبتلا باشند.
• بارداری خطر بروز DVT را افزایش می‌دهد. تقریبا از هر ۱۰۰۰ زن باردار یک نفر در دوران بارداری یا در طی شش ماه اول پس از زایمان دچار DVT می‌شود.
• چاقی نیز خطر ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی را افزایش می‌دهد. اگر شاخص توده بدنی (BMI) بیش از ۳۰ کیلوگرم بر متر باشد احتمال بروز ترومبوز وریدی عمقی بیشتر می‌شود.
• کمبود مایعات در بدن (کمبود آب بدن) نیز می‌تواند باعث بروز DVT شود. کمبود آب بدن باعث می‌شود که چسبندگی خون بیشتر شده و در معرض لخته شدن قرار بگیرد.

علائم ترومبوز وریدی عمقی چیست؟

ترومبوز وریدی عمقی معمولاً در وریدی عمقی زیر زانو و در قسمت نرمی ساق پا ایجاد می‌شود. علائم ترومبوز وریدی عمقی در حالت کلی شامل موارد زیر می‌باشد:

• درد و حساسیت به لمس در قسمت ساق پا
• تورم پا
• تغییر رنگ و دمای ساق پا: خوني كه به طور معمول از وريد مسدود شده عبور مي‌كند به رگ‌هاي خارجي منتقل مي‌شود و این ممکن است باعث گرم شدن و همچنین قرمز شدن نرمی ساق پا شود.

گاهی ممکن است که ترمبوز وریدی عمقی هیچ‌گونه علائمی به همراه نداشته باشد و صرفا در صورت بروز عوارض ناشی از آن مانند آمبولی ریه تشخیص داده ‌شود.

آیا برای تشخیص ترومبوز وریدی عمقی به آزمایش نیاز است؟ 

گاهی اوقات تشخیص علائم برای پزشک دشوار است زیرا علل دیگری نیز برای درد و ورم پا وجود دارد. نمونه‌هایی از شرایطی که می‌توانند علائم مشابهی ایجاد کنند شامل انواع عضلات یا عفونت‌های پوستی (سلولیت) می‌باشد. پزشک شما ممکن است از طریق محاسباتی به نام نمره ولز احتمال ابتلای شما به DVT  را مشخص کند. این شامل بررسی علائم و عوامل خطر ابتلا به DVT است.

چنانچه پزشک احتمال دهد که فرد دچار ترومبوز وریدی عمقی شده باشد معمولا به وی توصیه می‌شود که برای تأیید یا رد تشخیص، سریعاً آزمایشاتی انجام دهید. دو آزمایش رایج در این زمینه عبارتند از:

• آزمایش خون دی دایمر: این آزمایش قطعه‌های کوچک و تجزیه شده لخته خون را تشخیص می‌دهد. هرچه نمره این آزمایش بالاتر باشد به همان اندازه احتمال لخته شدن خون در رگ نیز بیشتر است. متأسفانه گاهی نتیجه آزمایش دی دایمر در موقعیت‌های دیگر مثلا اگر اخیراً تحت عمل جراحی قرار گرفته و یا باردار باشید نیز می‌تواند مثبت باشد. از همین رو، لزوما مثبت بودن نتیجة آزمایش نشان‌ دهنده ترومبوز وریدی عمقی نیست بلکه صرفا احتمال تشکیل لخته خون (لخته می‌تواند ناشی از ترومبوز وریدی عمقی و یا آمبولی ریه باشد) و نیاز آزمایش‌های بعدی را نشان می‌دهد.
• از نوع خاصی از سونوگرافی به نام سونوگرافی داپلر برای نشان دادن جریان خون در رگ‌های پا و وجود هر گونه انسداد در جریان خون استفاده می‌شود. سونوگرافی داپلر بسیار مفید است زیرا هم بسیار ساده و هم غیرتهاجمی‌است.

گاهی این آزمایش‌‌ها قطعی نیستند و به آزمایش‌های دقیق‌تری نیاز است. ونوگرافی کنتراست آزمایش دیگری است که می‌توان در تکیمل این آزمایشات آن انجام داد. در این آزمایش یک ماده حاجب به رگ‌های پا تزریق می‌شود تا وجود انسداد و لخته خون را نشان دهد. سپس می‌توان به کمک عکسبرداری با اشعه ایکس وضعیت این ماده حاجب را در پاها مشاهده کرد. همچنین در برخی از موارد از سی تی اسکن و اسکن تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) نیز برای تشخیص ترومبوز وریدی عمقی استفاده می‌شود.

بعضی اوقات، به خصوص اگر امکان اسکن تا مدتی وجود نداشته باشد، ممکن است بصورت روزانه تزریق انجام شود تا غلظت خون کمتر شود. در واقع، با این کار با وجود این که هنوز ابتلای فرد به ترومبوز وریدی عمقی تایید نشده است اما وی تحت درمان قرار می‌گیرد. این کار ایمن‌تر از دست روی دست گذاشتن و انتظار برای رسیدن زمان اسکن است.

آیا ترومبوز وریدی عمقی یک مشکل جدی است؟ 

ترومبوز وریدی عمقی می‌تواند یک مشکل بسیار جدی تلقی شود. زمانی که یک لخته خون در یکی از رگ‌های پا تشکیل می‌شود معمولاً به دیواره رگ می‌چسبد. اگرچه به تدریج علائم آن برطرف می‌شود اما با این حال احتمال بروز دو عارضه جدی وجود دارد:

• حرکت کردن لخته خونی به سمت ریه‌ها (آمبولی ریه)
• پایدار ماندن علائم پا (سندرم پس از ترومبوتیک)

هدف از درمان ترومبوز وریدی عمقی چیست؟ 

هدف از درمان عبارتست از:

• پیشگیری از حرکت کردن و بزرگ شدن لخته در بدن. درمان ترومبوز وریدی عمقی ممکن است مانع از بزرگ شدن آمبول و حرکت آن به سمت ریه‌ها (آمبولی ریه) شود.
• از طریق درمان ترومبوز وریدی عمقی می‌توان خطر ابتلا به سندرم پس از ترومبوتیک را کاهش داد.
• کاهش خطر بروز زخم‌های وریدی در پا. این مشکل بیشتر در افرادی که به سندرم پس از ترومبوز مبتلا شده‌اند، اتفاق می‌افتد.
• کاهش خطر ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی در آینده.

درمان ترومبوز وریدی عمقی چیست؟ 

داروهای ضد انعقاد: پیشگیری از بزرگتر شدن لخته خون 

غالبا به داروهای ضد انعقاد داروهای رقیق کننده خون گفته می‌شود. با این که به داروهایی که به این روش کار می‌کنند داروهای ضد انعقاد  نامیده می‌شوند اما در واقع این داروها خون را رقیق نمی‌کنند.  این داروها مواد شیمیایی خاصی را در خون تغییر می‌دهند تا خون داخل رگ‌ها خیلی راحت لخته نشود. داروهای ضد انعقاد لخته خون را حل نمی‌کنند بلکه تنها از بزرگتر شدن ترومبوز وریدی عمقی جلوگیری کرده و مانع از ایجاد لخته‌های جدید می‌شوند. مکانیسم‌های التیام‌بخش خود بدن پس از آن می‌توانند لخته‌های خون را متلاشی و تجزیه کنند.

اگر فردی DVT داشته باشد باید حداقل به مدت سه ماه از داروهای ضد انعقاد خون مصرف کند. با این حال، گاهی ممکن است که چندین روز طول بکشد تا این قرص‌ها تاثیر خود را بگذارند لذا معمولا تا زمانی که قرص‌ها تاثیر خود را نشان دهند در چند روز اول به فرد داروهایی با اثربخشی سریع تزریق می‌شود. در صورت مصرف داروهای ضد انعقاد در همان مراحل اولیه ترومبوز وریدی عمقی احتمالا بروز آمبولی جدی بسیار نادر است.

جوراب واریس 

به اکثر افرادی که دچار ترومبوز وریدی عمقی هستند توصیه می شود که حتما از جوراب‌های واریس استفاده کنند. به جوراب‌های واریس ساق‌های فشرده کننده یا جوراب‌های ضد ترومبوآمبولی (“TED”) نیز گفته می‌شود. ثابت شده است که این روش درمانی احتمال ابتلای مجدد به ترومبوز وریدی عمقی و همچنین خطر ابتلا به سندرم پس از ترومبوتیک را کاهش می‌دهد. باید حداقل به مدت دو سال هر روز جوراب واریس بپوشید. اگر فردی به سندرم پس از ترومبوتیک مبتلا باشد، احتمالا به وی توصیه می‌شود که بیش از دو سال از جوراب واریس استفاده کند.

جوراب واریس از بیرون به رگ‌های پا فشار وارد می‌کند. این فشار باعث می‌شود تا خون داخل رگ‌های پا با شدت بیشتری جریان یابد و به بهبود برگشت خون در پاها کمک می‌کند. همچنین جوراب‌های واریس باعث می‌شود که فشار داخل رگ‌های پا کمتر شده و متعاقبا از نشت خون به بافت‌های اطراف جلوگیری می‌کند.

قبل از استفاده از جوراب واریس ابتدا به شما توصیه می‌شود که یک آزمایش انجام دهید تا ببینید که آیا گردش خون در شریان‌های پاهایتان طبیعی است یا نه. این کار معمولاً توسط یک پرستار و به کمک دستگاهی به نام داپلر انجام می‌شود. داپلر فشار موجود در داخل رگ‌ها را اندازه گیری می‌کند.

جوراب‌های واریس دارای فشار سبک، متوسط ​​یا محکم (کلاس ۱، ۲ و ۳) هستند و تا زیر زانو کشیده می‌شوند. بیشتر افراد می‌توانند فشار جوراب‌های واریس با کلاس ۲ را تحمل کنند. در مواردی که جوراب‌های واریس با کلاس ۲ ناراحت‌ کننده باشد توصیه می‌شود که از جوراب‌های با کلاس ۱ استفاده کنید. اگر جوراب واریس با کلاس ۲ اثربخش نبود شاید لازم باشد که جوراب‌های با کلاس ۳ را امتحان کنید. البته از نظر بسیاری از افراد پوشیدن جوراب‌های واریس با کلاس ۳ برای مدت زمان طولانی دشوار است. نوع جوراب واریس توسط پزشک تجویز می‌شود. افراد اغلب از پوشیدن این جوراب‌ها خوششان نمی‌آید زیرا پوشیدن آنها دشوار است و یا حسی ناخوشایند به فرد می‌دهند و ظاهری نه چندان زیبا دارند. گذشته از همة این مشکلات، جوراب‌های واریس واقعاً به گردش خون کمک می‌کنند و می‌توانند از بروز مشکلات جدی مانند زخم‌های وریدی پیشگیری کنند.

به طور مستمر پیاده‌روی کنید و به هنگام استراحت پاهایتان را بالا بگیرید

• مگر در مواردی که پزشک به شما توصیه کند که از پیاده‌روی بپرهیزید در غیر این صورت پس از ترخیص از بیمارستان باید مرتباً پیاده‌روی کنید. پیاده‌روی باعث بهبود گردش خون در پای آسیب دیده می‌شود و می‌تواند به کاهش خطر ابتلای دوباره به DVT کمک کند.
• به هنگام استراحت سعی کنید که تا جایی که می‌توانید پاهایتان را بلند کنید. این کار باعث کاهش فشار در رگ‌های ساق پا شده و از جمع شدن خون و مایعات در پا جلوگیری می‌کند. بلند کردن پا بدین معناست که پای خود را بالاتر از باسن بگیرید تا نیروی گرانش زمین به برگشت جریان خون از ساق پا کمک کند. ساده ترین راه برای بلند کردن پایتان، دراز کشیدن بر روی مبل و گذاشتن بالش در زیر پاها است. صرف نشستن بر روی مبل یا صندلی و گذاشتن پا بروی جلو مبلی به معنی بلند کردن پاها نیست زیرا در این حالت پاها در ارتفاعی بالاتر از باسن نیستند.
• در صورتی که مشکلی ندارید می‌توانید به هنگام خوابیدن پای تخت خود را چند سانتی‌متر بلند کنید. به این ترتیب کف و عضلات ساق پا به هنگام خواب کمی‌ از بالاتر از لگن قرار می‌گیرند.

گذاشتن فیلتر 

گاهی اوقات لازم است که فرد بیمار عمل شود و یک فیلتر در رگ بزرگ موجود در بالای ورید مسدود شده پا گذاشته شود. هدف از این کار این است که ازحرکت لخته خون به سمت ریه‌ها جلوگیری شود. زمانی پزشک از این عمل استفاده می‌کند که بنا به دلایل مختلف امکان مصرف داروی ضد انعقاد خون برای بیمار وجود نداشته باشد و یا اگر داروی ضد انعقادی نتواند مانع از تجزیه لخته‌های خون و حرکت آنها به سمت رگ‌های بزرگتر و سرانجام ریه‌ها شود.

سایر درمان‌ها 

بعضی اوقات ممکن است که برای درمان ترومبوز وریدی عمقی سایر روش‌های درمانی از قبیل موارد زیر نیز بکار گرفته شود:

• ترومبولیتیک تراپی به همراه داروهایی مانند استرپتوکیناز یا اوروکیناز نیز می‌تواند در تجزیه و حل شدن لخته خون موثر باشد. این داروها به طور مستقیم به ورید و گاهی هم از طریق یک لوله نازک به نام کاتتر به طور مستقیم به لخته تزریق می‌شوند. مطالعات نشان می‌دهد که تزریق این داروها باعث می‌شود که افراد کمتری به سندرم پس از ترومبوتیک مبتلا شوند. با این حال تاکنون اثبات نشده است که در کاهش احتمال بروز آمبولی ریه و یا ترومبوز وریدی عمقی موثر باشند.
• گاهی اوقات تحت یک عمل جراحی به نام آمبولکتومی‌ لخته خون از وریدی پا یا شریان ریوی خارج می‌شود. البته انجام این عمل زیاد رایج نیست و هنوز هم معلوم نیست که آیا در اکثر موارد یک گزینة مؤثر است یا خیر.

پیشگیری از ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی یا عود مجدد آن 

معمولاً ترومبوز وریدی عمقی پس از یک عمل جراحی بزرگ رخ می‌دهد و عود نمی‌کند با این حال گاهی ممکن است که برخی از افرادی که دچار ترومبوز وریدی عمقی هستند و از مشکلات لخته شدن خون رنج می‌برند و در عین حال بصورت مداوم بی‌تحرک و کم فعالیت هستند ممکن است که دوباره به آن مبتلا شوند. همانطور که در قبلا هم ذکر شد در چنین مواردی پزشک به شما توصیه می‌کند که بصورت بلند مدت از داروهای ضد انعقاد خون استفاده کنید.

سایر مواردی که ممکن است در پیشگیری از بروز ترومبوز وریدی عمقی و یا عود آن موثر می‌باشد عبارتند از:

• در صورت امکان از بی‌تحرک ماندن به مدت طولانی مانند نشستن بر روی یک صندلی برای مدت زیادی خودداری کنید. در چنین مواقعی اگر می‌توانید از جای خود بلند شده و هرزگاهی چند قدم بزنید. حتی اگر بتوانید بصورت روزانه به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پیاده‌روی که خیلی بهتر هم است. هدف از این کار، جلوگیری از جمع شدن خون و بهبود گردش خون در پاها است. همچنین انجام ورزش منظم عضلات پا نیز در این امر بسیار موثر است. می‌توانید برخی از حرکات ورزشی پا را حتی به هنگام نشستن نیز انجام دهید.
• جراحی‌های بزرگ خصوصاً عمل جراحی لگن، شکم و ساق پا خطری برای ابتلا به ترومبوز وریدی عمقی محسوب می‌شوند. روش‌های زیادی برای کمک به کاهش این خطر وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از:
  • استفاده از یک آستین بادی متصل به یک پمپ برای فشرده‌ کردن پاها در طی عمل‌های جراحی طولانی یکی از این گزینه‌ها است.
  • همچنین گاهی ممکن است که جوراب‌های واریس به بیمار داده شود تا در زمان بستری شدن در بیمارستان بپوشید.
  • رایج‌ترین کار این است که در سریع‌ترین زمان ممکن پس از عمل جراحی از بستر بلند شده و به پیاده‌روی بپردازید.
• زمانی که برای مدت زمان طولانی در هواپیما، قطار و ماشین هستید باید هر از چند گاهی بلند شده و در راهروی آن قدم بزنید. سعی کنید که به هنگام نشستن بر روی صندلی عضلات ساق پای خود را تکان داده و ورزش کنید. می‌توانید در چنین مواقعی مچ پای خود را بچرخانید، بر روی نوک پاهایتان قرار بگیرید و یا در حالی که پاشنه پاها بر روی کف راهرو چسبیده است انگشتان پا را از روی زمین بلند کنید. سعی کنید که همواره بدنتان هیدارته بماند و از مصرف مواد الکلی و داروهای خواب‌آور خودداری کنید.
• افرادی که اضافه وزن دارند خطر ابتلا به DVT را در آنها بیشتر است. بنابراین، برای کاهش خطر بروز ترومبوز وریدی عمقی باید سعی کنید وزن خود را کم کنید.