بیرونزدگی رگهای پا که معمولاً با نام واریس شناخته میشود، عارضهای است که در آن رگهای خونی در هر نقطهای از پا متورم شده و از سطح پوست بیرون میزنند که این عارضه بیشتر در سمت داخلی ران و ساق پا دیده میشود. این رگهای بیرونزده معمولاً ظاهری طناب مانند دارند. رگهای واریسی معمولاً با علائم دیگری مانند درد و سنگینی پا، احساس سوزش و درد ضرباندار، گرفتگیهای عضلانی، احساس خارش در اطراف رگها و ضایعههای پوستی در اطراف مچ پا همراه است. تمامی علائم ذکر شده در بالا میتوانند نشانهای از وجود عارضههای عروقی شدیدتر باشند و در صورت مشاهدهی آنهای باید به پزشک متخصص مراجعه شود.
بسیاری از افراد رگهای واریسی را دارند، رگهای بزرگ شده و پیچ خورده که نمیتوانند خون را به شکل مناسب حرکت دهند. برای اکثر افراد، این عارضه یک مشکل زیبایی است ولی برای برخی از افراد ممکن است با درد نیز همراه باشد. متخصصین ما در کلینیک واریس دکتر کریمی رگهای متورم و بیرونزدهی شما را بررسی کرده و بهترین روش درمانی برای عارضهی شما را پیشنهاد میکنند.
در خصوص کسب اطلاعات بیشتر برای ورم، بیرونزدگی رگهای واریس و تعیین وقت قبلی در کلینیک واریس دکتر کریمی میتوانید با شمارههای ۰۲۱۲۲۲۵۴۵۲۰ – ۰۲۱۲۲۲۵۴۱۴۴ تماس حاصل فرمایید.
علت متورم شدن رگهای روی پا
عارضهی واریس ممکن است در هر نقطهای از بدن ایجاد شود اگرچه این عارضه بیشتر در ناحیهی پا دیده میشود. این عارضه در ابتدا به صورت رگهای خونی بیرونزده دیده میشود. واریس در رگهای خونی سطح پوست که در عمق کمی قرار گرفتهاند یافت میشود . معمولاً خون از رگهای سطح پوست به درون رگهای عمقی هدایت شده و سپس به جاهای دیگر پا حرکت میکند. این رگهای عمقی قادرند فشار زیادی را تحمل کنند و درنتیجه قطر آنها افزایش پیدا نمیکند. زمانی که رگهای سطحی بزرگتر از حد طبیعی خود میشوند، دریچههای لانهکبوتری بهدرستی بسته نشده و از کار میافتند. درنتیجه خون میتواند در جهت عکس جریان طبیعی در این رگها حرکت کند. حتی ازکارافتادن یکی از این دریچهها میتواند اثر زنجیرهای داشته و دریچههای دیگر را هم از کار بیندازد. حرکت خون در جهت عکس جریان طبیعی باعث افزایش فشار در هر قسمت از رگ شده و موجب کشیده شدن دیوارهی رگ در قسمتهای سالم آن میشود. این خون بدون اکسیژن در رگهای خونی پا تجمع پیدا کرده و باعث ایجاد گسترهای از مشکلات مربوط به جریان خون میشود. کاهش اکسیژنرسانی میتواند باعث ایجاد پادرد، گرفتگیهای عضلانی، رنگپریدگی پوست و ضایعههای پوستی شود.
علل و عوامل خطر
- وراثت
- سن بالای ۴۰ سال
- ایستادن طولانیمدت
- سبک زندگی بدون تحرک
- بارداری
- اضافهوزن
- عمل جراحی یا آسیب فیزیکی
- یائسگی و تغییرات هورمونی
علائم
تورم و بیرونزدگی رگها تنها علائم واریس نبوده و ازجمله دیگر علائم این عارضه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد ضرباندار و یا احساس سوزش در ناحیهی پا
- سنگینی، گرفتگی عضلانی و بیقراری در پا
- تورم مچ پا
- تیره شدن پوست روی سیاهرگها
- خارش پوست (اگزمای واریسی)
از جمله علائمی که شیوع کمتری دارند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- زخم واریس
- لختهی خونی
- خونریزی از رگ آسیبدیده
تشخیص
علاوه بر بررسی کامل سوابق پزشکی و انجام معاینهی فیزیکی جامع، روشهای تشخیصی استفاده شده برای واریس شامل موارد زیر نیز میباشند:
- اولتراسوند داپلکس: نوعی اسکن اولتراسوند عروقی که برای بررسی جریان خون و استحکام رگهای پا انجام میشود. در این روش از دو نوع موج فراصوت استفاده میشود و به همین دلیل به آن دوگانه گفته میشود.
- اولتراسوند تریپلکس (با نام اولتراسوند سهگانه نیز شناخته میشود): روشی شبیه به اولتراسوند دوگانه که در آن از رنگ برای مشخص کردن جهت حرکت خون استفاده میشود.
- ونوگرافی با رزونانس مغناطیسی (MRV): یک روش تشخیصی که از آهنرباهای بزرگی به همراه یک کامپیوتر برای عکسبرداری از رگها استفاده میکند. برای بهتر دیده شدن رگها، رنگ مخصوصی به درون آنها تزریق میشود. این روش میتواند برای تشخیص علت موارد دیگر پادرد نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
درمان
روش درمانی مورد استفاده برای رگهای متورم و بیرونزدهی واریسی با توجه به موارد زیر توسط پزشک متخصص تعیین میشود:
- سن، وضعیت سلامت عمومی و سوابق پزشکی شما
- شدت عارضه
- علائم و نشانهها
- تحمل بدن شما نسبت به برخی داروها و روشهای درمانی
- پیشبینی روند بیماری
جوراب فشاری
جورابهای مخصوص واریس بهطور مخصوص برای وارد کردن فشار به بخش تحتانی پا طراحی شدهاند تا جریان خون به شکل مناسبی در آنها صورت گرفته و تورم و ناراحتی به حداقل برسد. این جورابها با هدف کاهش ناراحتیهای ناشی از واریس و جلوگیری از شدیدتر شدن این عارضه توسط پزشک تجویز میشوند.
اسکلروتراپی
در اسکلروتراپی از مواد شیمیایی مایع برای مسدود کردن رگهای واریسی استفاده میشود. این مواد شیمیایی به درون رگ تزریق شده و باعث ایجاد زخم و بافت اسکار در آن میشوند. زخم و بافت اسکار درون رگ باعث میشوند تا رگ مسدود شده و بهتدریج ناپدید شود. این روش معمولاً برای درمان رگهای واریسی کوچکتر و رگهای عنکبوتی مورد استفاده قرار میگیرد. میتوان این روش را در مطب پزشک و به صورت سرپایی انجام داد. ممکن است برای انسداد کامل یک رگ نیاز به انجام چند جلسهی درمانی داشته باشید. جلسات درمانی معمولاً با فاصلهی ۴ تا ۶ هفتهای صورت میگیرند.
جراحی لیزری
در جراحی با لیزر از انرژی نور برای درمان ورم زانو و پا و رگهای واریسی استفاده میشود. نور لیزر باعث میشود تا رگ واریسی از بین رفته و ناپدید شود. معمولاً از لیزر برای درمان رگهای واریسی کوچکتر استفاده میشود. در این روش هیچ برش یا تزریق مواد شیمیایی وجود نخواهد داشت.
رادیوفرکانسی داخل عروقی
در این روش از رادیوفرکوئنسی (RF) برای ایجاد گرما و بستن یک رگ خونی استفاده میشود. پزشک یک بریدگی کوچک در کنار رگ واریسی ایجاد میکند و سپس یک لولهی کوچک را به درون رگ وارد میکند. سر این لوله گرما تولید کرده و رگ مورد نظر را مسدود میکند. در طی این درمان شما بیدار خواهید بود ولی منطقهی مورد درمان تحت بیحسی موضعی قرار میگیرد. معمولاً در همان روز انجام درمان مرخص شده و میتوانید به خانه بازگردید.
عمل جراحی
- جراحی آندوسکوپی عروق: برای جراحی آندوسکوپی عروق، پزشک یک بریدگی کوچک در کنار رگ واریسی ایجاد میکند. سپس او از یک دوربین کوچک در انتهای یک لوله برای حرکت در درون رگ استفاده میکند. یک ابزار جراحی در انتهای دوربین قرار داشته و میتواند رگ را مسدود کند. جراحی آندوسکوپی عروق معمولاً تنها در موارد شدید عارضه که رگهای واریسی باعث ایجاد ضایعههای پوستی میشوند مورد استفاده قرار میگیرد. پس از انجام عمل معمولاً فرد میتواند در عرض چند هفته به فعالیتهای عادی خود بازگردد.
- فلبکتومی سیار: در این روش پزشک برشهای کوچکی را در پوست ایجاد کرده و رگهای واریسی کوچک را برمیدارد. این روش معمولاً برای برداشتن رگهای واریسی نزدیک به سطح پوست انجام میشود. شما در طول این عمل بیدار خواهید بود ولی منطقهی مورد درمان در اطراف رگ واریسی تحت بیحسی موضعی قرار خواهد گرفت. معمولاً شما در همان روز انجام عمل مرخص شده و میتوانید به خانه بازگردید.
- چاک دادن و انسداد عروق: این روش معمولاً تنها برای موارد شدید واریس استفاده میشود. در این روش سعی میشود تا رگهای واریسی از طریق بریدگیهای کوچکی بر روی پوست مسدود شده و از بدن خارج شوند. در طول عمل به شما داروهایی داده میشود تا به خواب رفته و درد احساس نکنید. این روش معمولاً به شکل سرپایی قابل انجام است و مدتزمان موردنیاز برای بهبودی پس از عمل بین ۱ تا ۴ هفته میباشد.
پیشگیری
هیچ روش مطمئنی برای پیشگیری از بیماری واریس وجود ندارد اگرچه شما میتوانید با رعایت موارد زیر احتمال ایجاد یا تشدید این عارضه را کاهش دهید:
- مدیریت وزن خود
- فعالیت بیشتر
- تغییر منظم حالت نشستن یا ایستادن
- عدم استفاده از کفشهای پاشنهبلند برای مدتزمانهای طولانی
- بالا قرار دادن پاها به هنگام استراحت کردن